تکنیک انتخاب بهترین تینر

برای تهیه تینر باید به برخی از ویژگی‌های آن که در ادامه اشاره می‌کنیم، دقت کنید.

قدرت حلالیت

سرعت تبخیر 

نقطه جوش 

نقطه اشتعال و قابلیت شعله وری

سمیت

دانسیته

رنگ

میزان رطوبت

ضریب شکست نور

درصد مواد غیر فرار

ساختار تینر

تینر را باید باتوجه به نوع رنگ انتخاب کرد. رنگ‌ها از لحاظ ساختاری، بلوری نیستند، بلکه پلیمری و آلی هستند، و بنابراین در تینرها حل می‌شوند، و البته برخی از رنگ‌ها تنها در تینرهای مخصوصی حل می‌شوند، اما غلظت این محلول وابسته به عواملی مانند نوع رزین و تینر و درصد این مواد است. همچنین یکی از مهمترین ویژگی‌های ساختاری تینر، رنگ و شفافیت آن است که درصد خلوص و کیفیت آن را نشان می‌دهد.

حلالیت تینر و یا قابلیت رقیق کنندگی تینر زمانی بالاتر است، که با مقدار کمتری از تینر، کاهش بیشتر ویسکوزیته رنگ به دست آید و رنگ رقیق‌تر شود.

علاوه بر میزان حلالیت تینر، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم در تینر این است که سرعت تبخیر آن با سرعت تبخیر رنگ باید تقریبا همزمان باشد تا کیفیت نهایی بهتری حاصل شود.

نقطه اشتعال در واقع پایین ترین پایین ترین درجه حرارتی است که بخارات مایع با شعله یا جرقه کوچک مشتعمل می‌شود. هر چه نقظه اشتعال تینر بالاتر باشد، میزان خطر آتش‌سوزی در مراحل استفاده و یا نگهداری را کاهش می‌دهد.

همچنین ساختار تینر به گونه‌ای است که برای سلامتی انسان مضر است، از جمله خطرات تینر، روغن‌های موجود در آن است که در صورت تماس مستقیم با پوست منجر به مشکلات پوستی شده و حتی از طریق پوست جذب بدن می‌شود. همچنین بخارات ناشی از تبخیر تینر، برای سلامت ریه انسان مضر بوده و سبب ناهنجاری‌های تنفسی خواهد شد.

کاربرد تینر

 تینر کاربردهای فراوانی دارد که در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره می‌کنیم.

رقیق کردن رنگ‌ها

پاک کردن سطوح از لکه‌های رنگ

تمیز کردن تجهیزات و ابزارها

تمیز کردن سطح رنگ‌آمیزی برای کیفیت و چسبندگی رنگ بیشتر روی سطح کار

برای کاستن ویسکوزیته رنگ، برای استفاده از اپلیکاتور اسپری رنگ

برای جلوگیری از خشک شدن و سخت شدن رنگ

تینر رنگ های مختلف

حلال برخی رنگ‌ها مانند رنگ‌‌های پایه آبی( پلاستیک و آکریلیک) آب است، یا به بیان دیگر تینر این رنگ‌ها، آب است.

تینر رنگ‌های رزین‌ روغنی (آلکید رزین‌ها) تینر روغنی(Synthetic Thinner) است.

تینر رنگ‌های رزین نیتروسلولز(رنگ فوری) تینر‌‌های فوری (Nitro cellulose Thinner ) هستند.

تینر رنگ‌های رنگ‌‌های اپوکسی، تینر اپوکسی (Epoxy thinner) است.

تینر رنگ‌های رنگ‌‌های کوره ای، تینر کوره‌ای (Furnace thinner) است.

تینر رنگ‌‌های پلی اورتان نیز تینر پلی اورتان ( P.U Thinner) است.

 انواع تینر

تینر فوری

تینر فوری Nitro cellulose Thinner تشکیل شده از چند حلال باقدرت حل کنندگی بالا مانند استن، وایت استریت و …است و دارای ویژگی‌هایی از قبیل بوی تیز و تند، بی‌رنگ و مشابه آب، سرعت تبخیر بالا است، و برای رنگ‌های نیترو سلولزی ( با نسبت حدود 1.5)، سیلر، کیلر و رنگ‌‌‌های فوری کاربرد دارد. این نوع تینر، با درجه فراریت متفاوت در محدوده 8000 الی 20000 ساخته شده، که از این میان تینر درجه فراریت 15000 و 20000 برای انواع رنگ اتومبیل ساخته می‌شود. نکته مهم در مورد تینر فوری این است که این نوع تینر چربی دوست است و این ویژگی باعث ایجاد خوردگی پوست در صورت تماس مستقیم و نفوذ آن به پوست می‌شود.

تینر روغنی (آلکیدی)

تینر‌های روغنی(Synthetic Thinner) ساخته شده از حلال‌‌‌های هیدروکربنی است و همانطور که از نام آن پیداست برای رنگ‌های روغنی (معمولا با نسبت 0.5 برابر) بکار می‌رود. این تینر ویژگی‌های خاصی دارد، برای مثال رنگ این تینر سفید است، همچنین نقطه اشتعال آن نسبت به تینر سلولزی بالاتر بوده و دیرتر از آن خشک می‌شود. 

 

تینر‌‌‌های اپوکسی Epoxy thinner

به این تینرها، تینر‌‌‌های پولی‌پوکساید نیز می‌گویند. این تینرها برای رنگ‌های اپوکسی  و برای کاهش ویسکوزیته این رنگ‌ها و همچنین برای شستشوی ابزار رنگ‌آمیزی و اسپری‌‌‌ها از چسب و رنگ کاربرد دارد.

تینر‌‌‌های پلی‌اورتان

تینرهای پلی اورتان (P.U Thinner) قدرت حلالیت پایینی دارند، زیرا رنگ‌های پلی اورتان  ویسکوزیته بالایی داشته و زودتر از سایر انواع رنگ‌ها خشک می‌شوند.

تینر‌‌‌های شستشو Wash thinner

استون، مایع دستشویی، و واکس داشبورد خودرو‌‌‌ها نوعی تینر شوینده هستند که در واقع برای شستشوی سطوح کاربرد دارند. این نوع تینرها در واقع همان تینر‌‌های فوری به علاوه مواد شیمیایی هستند تا قدرت حلالیت‌ کمتری پیدا کنند.

تینر‌‌‌های سیلیکونی Silicone thinner

این نوع تینرها که تینر رنگ‌های سیلیکونی هستند، بیشتر به عنوان پوشش برای حفاظت از خطوط لوله‌‌‌ها و یا کانال‌‌‌های فلزی، دودکش‌‌‌ها، لوله‌‌‌های اگزوز، و بویلر‌‌‌ها کاربرد دارند.

راهنمای انتخاب تینر مناسب

همانطور که در بخش ساختار تینر گفته شد، کیفیت نهایی رنگ‌آمیزی تا حد زیادی به میزان رقیق بودن رنگ و استفاده از تینر مناسب دارد. همچنین گفته شد که برخی از رنگ‌ها تنها با نوع خاصی از تینر حل می‌شوند. تینرها همانطور که در انواع تینر خواندید، انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی خاص خود را دارند و برای انواع خاصب از رنگ‌ها استفاده می‌شوند. در هنگاه انتخاب تینر به اطلاعاتی که روی ظرف آن نوشته شده دقت کنید، چرا که این اعداد نشان دهنده، میزان حلالیت و رقیق کنندگی تینر هستند، سپس با توجه به نوع رنگ و میزان غلظت مورد نیاز تینر خاص خود را انتخاب کنید. در ادامه به برخی از ویژگی‌های تینر که در هنگام انتخاب تینر باید مورد توجه قرار گیرد را مشاهده می‌کنید.

 سرعت خشک شدن

سرعت خشک شدن تینر، در واقع زمان و سرعت تبخیر تینر از سطح رنگ است و مدت زمان خشک شدن رنگ روی سطوح را تعیین می‌کند.

 صافی سطح

انتخاب تینر مناسب، سطح صاف و یکنواخت پس از رنگ‌آمیزی را در پی خواهد داشت.

 چسبندگی مناسب

قدرت حلالیت تینر در رنگ بر میزان چسبندگی رنگ روی سطوح و کیفیت کار موثر است.

 براقیت رنگ

حلالیت مناسب تینر، در براقیت سطح رنگ شده تاثیرگذار است.

مشکلات حاصل از عدم انتخاب تینر مناسب

در ادامه به برخی از مشکلات انتخاب تینر نامناسب اشاره می‌کنیم.

عدم سازگاری نوع رنگ با تینر در نهایت باعث سطح کدر می‌شود.

ناکافی بودن قدرت حلالیت تینر، باعث یکنواخت نبودن رنگ و در نهایت پوست پرتقالی شدن سطح می‌شود.

اگر تینر سرعت تبخیر بسیار بالایی داشته باشد، با رطوبت هوا مخلوط شده یا آب جذب می‌کند.

تینر نامناسب به ویژه در مورد رنگ‌های پلی اورتان باعث خشک نشدن سطح رنگ‌آمیزی می‌شود، و همچنین به سختی مناسب نمی‌رسد.

تینر نامناسب همچنین باعث رسوب دادن رنگ نیز می‌شود.

تینر نامناسب، به ویژه در مورد رنگ‌های کوره‌ای باعث می‌شود تا پس از رنگ‌آمیزی، دارای حباب باشد.

ناکافی بودن حلالیت تینر، باعث شره کردن رنگ نیز می‌گردد.

میزان کمتر از اندازه مشخص تینر در رنگ باعث کم پوشش شدن رنگ می‌شود.

تینر نامناسب به ویژه در رنگ‌های اپوکسی باعث شکننده شدن سطح می‌شود.

تینر نامناسب باعث عدم حالت متالیکی مناسب در رنگ‌‌های بیس کوت و متالیک می‌شود.

همچنین از بین نرفتن آثار رنگ قدیم در تعمیرات و قابل دید بودن رنگ قدیم و جدید در کنار هم می‌تواند حاصل از انتخاب تینر نامناسب نیز باشد.

مقاله پیشنهادی: برای رنگ‌آمیزی ساختمان چه ابزارهایی نیاز است؟